YABANCI DİLLE ÖĞRETİM ve İTÜ - İsmet Aka (Prof. 46 İnş.)

Dil, insanların anlaşmasını, düşündüklerini başkalarına anlatabilmelerini sağlayan, insanlara özgü gelişmiş bir haberleşme aracı olarak tanımlanabilir. Çocuk, daha ana kucağında iken Anadili’ni duymaya, öğrenmeye başlar. En iyi anlaştığı, yazdığı, okuduğunu anladığı, düşündüklerini anlatabildiği dilin anadili olması doğaldır. Daha sonra öğrendiği dil ya da dillere Yabancı dil denmektedir. Yabancı dili anadili gibi öğrenmek, kullanmak çok zordur, özellikle çocukluktan sonra öğrenildiğinde eksik kalması kaçınılmazdır. Yabancı bir dili anadili gibi bildiğini söyleyenler bile, bazen zorlandıklarını, anadilindeki kadar rahat, doğru ifade edemediklerini, güçlük çektiklerini belirtmektedirler.
.
Bir ülkede, toplulukta, sokakta, iş yerlerinde, devlet dairelerinde konuşulan, kullanılan dil, anadil’dir ve en önemlisi öğretim anadille yapılır, yapılmalıdır. Bu açıdan bakıldığında anadil bir bağımsızlık göstergesidir. Türkçe en eski dillerden biri olup zengin, sağlam, mantıklı kurallara dayanan, gelişmeye açık bir dildir ve Türkiye bağımsızdır, sömürge değildir. Türkiye’de, Türk Üniversitesinde, Türk hocaların Türk Öğrencilere İngilizce ders vermesi kolay sindirilecek bir durum değildir ve sakıncaları çoktur, başarılı olamaz. Ne yazık ki, yaklaşık son elli yıl içinde, başarılı, çağdaş öğretim ancak İngilizce, daha doğrusu Amerikanca yapılabilir gibi, yanlış, yalancı, tehlikeli bir düşünce topluma kabul ettirilmeye çalışılmaktadır. Bu tehlikelidir, çünkü; yabancı güçlerin Türkiye’yi ele geçirme isteklerine yardımcı olmak, Türkçe’nin yozlaşmasına, körleşmesine zemin hazırlamak için bundan daha etkili bir yol bulunamaz. Bir devleti ele geçirmenin en etkili yolu, askeri veya ekonomik yollarla ülke üzerinde denetim kurmaktan çok daha istikrarlı ve çok daha tam bir üstünlük ve zafer sağlayan, o devleti yönetenlerin düşünce ve kafalarını fethetmek olarak belirtilmekte ve bunun uygulaması sömürgelerde görülmektedir.
.
Şişli, Nişantaşı, Beyoğlu, Bağdat caddelerindeki mağaza adları, söylemesi, yazması zor site ve mahalle adları, telefon konuşması sonundaki bay-bay ya da sadece baaay dilde ve kültürde yozlaşmanın, belirtileridir. Buna yabancı dille öğretimin katkısı büyüktür.

İstanbul Teknik Üniversitesi, 236 yıldan beri Türkçe öğretim yapan, köklü bir geleneğe sahip, ülkeye çok sayıda başarılı mühendis, bilim insanı, yönetici, devlet adamı, kültür ve sanat insanı, sanayici, işadamı yetiştirmiş önemli ve ağırlığı olan bir eğitim kurumudur. Türkçe’nin bilim dili olarak gelişmesine önemli hizmetleri, katkıları olan, bir çok sözcük ve terimi Türkçeleştiren bir bilim ve kültür yuvasının Amerikanca öğretim kervanına katılması, üzücü ve Türkçe’nin, Türkiye’nin geleceği konusunda düşündürücüdür. İTÜ’nin tümü değil, her bölümde 30 öğrencili bir sınıf %100 İngilizce öğrenim görecek deniyor. Bu durumda iç içe iki üniversitenin birisi ayrıcalıklı görülecek ve daha büyük sakıncalar yaratacaktır.

Giriş sınavını kazanarak 6 yıl süreli Yüksek Mühendis Okulunda öğrenime başladığım 1940 yılından beri, öğrencisi, öğretim üyesi ve eski mezunu olarak 69 yıllık İstanbul Teknik Üniversiteliyim. Okul 1944 te üniversiteye dönüştü, Biz 1946 yılında mezun olduğumuzda, 1883 yılında sivil mühendis yetiştirmek üzere Hendese-i Mülkiye adı ile öğretime başlayan kurumun ve onun devamı olan Okul ve Üniversitenin İnşaat, Mimarlık, Makine ve Elektrik Fakültelerinin 1889 – 1946 yılları arasındaki toplam mezun sayısı 1406 idi. İstanbul Teknik Üniversitesinin öğrencisi ve mezunu olmakla her zaman övündük, gururlandık, Türkçe öğretim yaparken büyümesini, gelişmesini, başarılarını izleyerek mutlu olduk. Fakülte sayısı 3 katına, öğrenci sayısı 20 katına, bir yılda verdiği mezun sayısı, 1946 yılına kadarki toplamın yaklaşık 1,5 katına çıktı. Yurt içinde ve yurt dışında aranan, başarılı mühendisler yetiştirdi

Yabancı dille öğretime hayır kampanyası, yaklaşık 30 yıldan beri çeşitli etkinliklerle yürütülmüş, İTÜ’nin İngilizce öğretimi başlatma kararı üzerine son günlerde yoğunluk kazanmıştır. İTÜ’nin kararı, Türkçe öğretimin en önemli kalesinin düşmesi olarak görülmüş, İngilizce öğretimin çağdaşlık olduğu biçimindeki yanılgının kuvvetleneceği, anadilin ve ülkenin elden gideceği endişesini doğurmuştur.

Üniversite içinden ve dışından, Türkçe’ye ve Türkiye’nin bağımsızlığına inanan kişi ve kuruluşlar sakıncaları belirtmişler, ağır eleştiriler yapmışlar ve kararın yeniden gözden geçirilmesini dilemişlerdir. Ne var ki İTÜ yönetimi bunları göz önüne almak bir yana, okumaya, dinlemeye gerek görmediğini belirtmiş, kararı ısrarla uygulamaya koymuştur.
Gerekçe olarak gösterilenler; yabancı öğrencilerin gelebilmesi, İngilizce öğrenim gören mezunların uluslar arası çalışmalarda başarılı olması, ve en garibi, çağdaş üniversite olmaktır. Bu gerekçeleri eleştiren, yanlışlığını belirten çok değerli yazılar yayımlanmıştır. Ayrıntılar kaynaklar olarak verilen yazılarda geniş bir biçimde ve ilginç yorumlarla ele alınmaktadır. Burada kısaca, çağdaş üniversitelerin başarılarını, çağdaşlıklarını İngilizce öğretimle kazanmadıklarını, yabancı dil bilmenin kesinlikle gerekli olduğunu, ancak bunun yolunu İngilizce öğretim olarak görmenin doğru olmadığını belirtmek yeterli olacaktır.

İTÜ Senatosu, yetkili olsa bile, öğretim üyelerinin, Fakültelerin görüşünü almadan verdiği bu kararla ve karara karşı yapılan tüm eleştiri ve protestoları tartışmak bir yana, görmek bile istemeyen tutumuyla büyük sorumluluk almıştır.

Prof. İsmet Aka
İTÜ emekli öğretim üyesi, İMO Onursal Yetkin İnşaat Mühendisi.



Kaynaklar:
Ahmet Taner Kışlalı. Aşağılık Duygusu Cumhuriyet, 25.10.1992,
Ahmet Taner Kışlalı Türkçe’den Utananlar. Cumhuriyet , 29.11.1992
Cahit Kavcar. Türkçe ve İTÜ
Feyza Hepçilingirler. Bu bir İhanet.
Osman Yılmaz. Yabancı Dille Eğitim Bilimden Vazgeçmektir.
Bahar Sevdik. Yabancı Dil Öğrenmeye Evet, Yabancı Dille Öğretime Hayır.
Sevgi Özel. (Dil Derneği) Yabancı Dille Öğretim Rezaletine son verilmelidir.
( Bu son 5 yazı Öğretmen Dünyası Dergisinin Mayıs. 2009 sayısında yayımlanmıştır.)
Doğan Kuban. Türk Kimliği, İslam Kimliği, Uygarlık Kimliği, Çağdaşlık Kimliği. CBT 29.5.09
Doğan Kuban Türkçe’yi yadsıyanlar Türkiye’yi de yadsırlar. CBT 12.06.2009
Doğan Kuban İngilizce üniversite eğitimi sömürgeleşmeye davetiyedir. CBT 19.06.09
Doğan Sorguç. Yeni Teknik Üniversite konsepti ve yabancı dilde eğitim CBT 08.05.09
Vehbi Belgil. Bilim yazarlığı ve dil. CBT

Yazıların başlıkları tepkileri belirtmeye yeterlidir